Ngikhule nginamaphupho nami
Njengeziny’ izingane ngithi ngizofunda nami,
Ngigogode bese ngithol’ umsebenzi
Ngike nje kanye empilweni yami ngisebenze nami.
Kodwa konke lokho kwashabalala njengamazol’ ebon’ ilanga,
Ikhanda lami kwaba ngathi lihlephuk’ ugebhezi,
Njengoba ngibona kungahlangani lutho kwesengilihambil’ ibanga.
Ngosuku lwami lokuqal’ esikoleni bajabul’ abazali,
Bangiyala ngezinqinamb’ engingahlangana nazo banconcoza ngami,
Ngafunda ngazimisela ngawuqeda nomatikiletsheni,
Kwadumala nezith’ ezingaphakathi kumndeni,
Ngaqhubeka nezifundo zami kwethe thuth’ imfundo,
Ngaphumelela ngamalengiso ngazitshel’ ukuthi ngiwagqashulil’ amafindo,
Okuyiwon’ ayeboshelw’ impilo yami.
Kanti kangibuzang’ elangeni kukhulu kuyeza,
Ngabhukula ngizama ukufaka faka ngifesa,
Kodwa kube zinhlanga zimuka nomoya.
Kwale noma senginxenx’ abant’ abangangisiza,
Kodwa bonke bavele bangivalel’ iminyango,
Kuhluleke noma ngikhala ngizama nokubabiza,
Kodwa bona eyokungisiza bavele bayishay’ indiva.
Yize sengiyokhuluma nabelungu baval’ amasango.
Kanti kwenzakalani ngifundile ngigodl’ iziqu,
Ngenze nento nohulumen’ ohlez’ eyigqugquzela,
Sengaphenduk’ umahlalela nentukuthelo seyiphuma ngeziqubu,
Impela kushuthi kweyami impilo sezavele zalala ngaphandle kokwezela.
Mhlaba kanti ngonaphi?
Kungani konk’ engikuzamayo kungaphumeleli?
Kungan’ ungaman’ unginik’ elilodw’ ithuba ngizibonakalise?
Kungani lemfundo yam’ enginay’ ungafuni ngiyiqhakambise?
Kungani mina kwamele ngihlupheke ngize ngife?
Kanti yini len’ okumele ngiyenze kuze kulunge?
Sekubukeka ngathi nedlozi lakithi selingifulathele,
Izinyanya zakithi sezivele zangichiliza nazo ngizibiza,
Izimbuzi ngizihlabile ngenzel’ abaphansi ngicel’ inhlanhla,
Kodwa bona babona kuncono ukuthath’ ingane yami kuze kungezwakali noma ngiphahla,
Izimali zona lez’ ezingekho ngizikhiphile ngigijim’ izinyanga,
Kodwa namanye kusalokhu kuthulekile kumnyama,
Sesiside lesi sikhathi ngilindile sekundlul’ izinyanga.
Sengize ngifikelwe nayimicabango yokuthi ngivele ngizibulale,
Ukuze nami ngike ngiphumule yilempilo yenhlupheko nokukhala,
Ngoba nonkulunkulu ngibona ngathi mhla enik’ abantu izibusiso mina wangeqa,
Wavele wangihwamuka wangikhiph’ inkani ngageqa.
Mhlaba kanti ngonaphi?
Kungani ungangitsheli Uma ngikukweleda?
Kunokhuhlezi ngiphila lempilo yokuhlezi ngitsheleka,
Kumanje abazali bami bakhulile sekumele ngabe yimin’ osebanakekela,
Tshela mina mhlaba kungani kumele ngiphile kanje?
Wawungikhohliselani kwase kuqaleni?
Sengize ngibona kuncono ngizinikel’ ebugebengwini,
Ubugebengu bona abubhadali kodwa angiyibon’ eny’ ijika.
Mhlaba kanti ngonaphi?