Luniko o ile a tsoga lata mothapameng woo gomme a hwetša mmagwe le moratho wa gagwe ba le ka khitšhining, ba šetše ba thoma ka dijo tša bošego.

“Hee batho! Le reng le sa ntsoša? Ke be ke nyaka go apea bošegong bjo,” o ile a leba go Xoli gomme a mo gokara.

“O na le bophelo bja gago ka moka go dira supper,” Xoli a mo gegeya . “Nkabe e le nna wena ke be ke tla no itulela fase ka ipshina ka tokologo ye nnyane ye ke šetšego ka yona.”

“Bana! Seo ba se naganago fela ke tokologo, mo e kego ke diphoofolo tšeo di notleletšwego ka hokong mola ba le gae,” mmagwe a realo, mahlo a gagwe a bontšha a le kgojana.

“Ke nnete, ge o le moswa, seo o nyakago go se dira ke go gola fela. Gomme ge o gotše, o duma fela ge nkabe o be o le ngwana gape,” Luniko o ile a realo, a betha mmagwe ka tladimolongwana lerameng.

O ile a ntšha mphaka ka laiking ya ka khitšhining gomme a thoma go ebola ditapola tšeo Xoli a bego a šoma ka tšona.

“Gobaneng nka se nyake go sepela lefelong le? Ke torotswana yeo e hwilego ya go se be le selo selo se e sepelelago,” Xoli o ile a balabala .

Go tšwa go seo Luniko a šetšego a se bone go fihla ga bjale ka Makhomeni, ye e be e le therešo. O ile a gopola ka mo a kilego a nyaka go ipona a tšwile lefelong le ka lebelo. Ga se a ka a gopola gore a ka boela moo sa ruri, eupša bjale šo.

Luniko o be a tlogetše Makhomeni le semetseng morago ga go tšwelela mphatong wa metiriki go yo tšweletša dithuto tša gagwe Joburg. O bile mahlatse kudu ka goba yo mongwe wa bao ba hweditšego Makhomeni Bursary Fund, yeo e thomilwego ke mmasepala wa gabo wa selegae go thuša baithuti go tšwetša dithuto tša bona pele. E be e le ba ba hlano fela bao ba abetšwego pasari le motse ka moka o hlabile gomme ba ketekela katlego ya bona. Eupša mengwageng ye mebedi yeo e latelago mmasepala o ile wa tsebiša gore ga ba sana mašeleng a go ba thekga. Ge e le ba bangwe ba barutwana ba be ba šetše ba boile gae, ka ditoro tša go pšhatlagana.

Luniko o ile a swanelwa ke go hwetša sekoloto sa NASFAS gomme a tšwela pele ka dithuto tša gagwe. O ile a aloga ebile ngwaga wa go feta o be a le gare a dira internship ya gagwe ya marketing. Dilo di be di tshepiša. Go fihla ge mmagwe a tla letša a mmotša gore o tlogela mošomo pele ga nako ka lebaka la Arthritis. E be e le e šoro gomme a ka se sa tšwela pele ka mošomo wa gagwe wa booki. Luniko o ile a dumela ka bonako go boa gae. Ngwanabo o be a dira mphato wa marematlou gomme a hloka go ithuta gore le yena a tle a kgone go ya yunibesithing. Ka fao Luniko o ile a lahlela toulo ka Joburg gomme a boela gae. Eupša le e be e se legae leo a kilego a le tseba.

“Na di sepela bjang mola sekolong, Xoli ? O a tšwelela dithutwana tša gago ka moka?”O ile a botšiša ka kgahlego.

“Yaa, eupša ga go bonolo bjale ge o se na didirišwa ka moka tšeo o di hlokago. Re na le barutiši ba maemo, eupša mošomo wo montši o nyaka gore o be le internet, 24/7, bokgobapuku bja nnete, ntle le moo o ka se kgone go dira dirisetšhe tša gago.”

“Eupša Makhomeni e na le bokgobapuku bja maemo, mos.”

“E be e na le bokgobapuku bja maemo. Ba e bo fišitše ka nako yela ya megwanto ya boipelaetšo mabapi le ditirelo ngwaga wa go feta.”

Se e be e le ditaba tše di mpe. Luniko o be a gopotše go etela bokgobapuku bjoo gomme a somiše ditirelo tša bona tša internet tša mahala.

“Ge e le ga bjale re swanelwa ke go ya bokgobapukung bja ka toropong. Mr Mbhashi, morutiši wa rena wa English, ka nako e nngwe o fela a re tšeela dipuku eupša seo se ra gore re ka se di sware sebaka. The struggle is real, sis.”

Leano la Luniko le be le šetše le thomile go šwalalana. O be a swanetše go gopodišiša gape gore o ile go dira bjang dikgopelo tša mošomo a ba a kgona go boloka disentenyana tšeo a nago le tšona go tšwa go internship ya gagwe.

“And wena, ya gago polane e reng?” Xoli o ile a botšiša , a mo hlotla dikgopo. “O ile go dira bjang ka mošomo?”

“Ga ke tsebe, ke tla swanelwa ke go thoma go lebelela sengwe ka pela,”

“Ke go lakaletša mahlatse. Go tloga go sena seo se diregago mo. Ka nnete Niko, ge nkabe e le nna wena, nkabe ke sa boya.”

“Wow, ka mo nna ke be ke nagana gore o nkgopotše. Ntle le moo, go ka se be boima gohle.”

“Oh eupša go bjale. Na o be o tseba gore ba bangwe ba bagwera ba gago bao o tsenego le bona sekolo ke bo makgoša ebile ba…?”

“Xoli!” mmagwe a kgadimola. “Ga re bolele bjale ka batho.”

“Tshwarelo mma, eupša ke therešo. Ge e le gore Niko o ile go dula mo, gona o swanetše go tseba seo se diregago.”

“Luniko o tla loka. Ke sealoga gomme o tla hwetša sengwenyana,” mmago bona a realo ka boitshepo. “Bjale a re ye o iše volume godimo, Ditaba di kgauswi le go thoma.”

***

Re botše: Na ke tsela e kaone go fiša bokgobapuku gore le kgone go tanya šedi ka go hloka ditirelo?