LUṰA 4

BONO 1
(Khuthadzo o isa phanḓa na u funana na Thendo zwo naka hani, nahone hu si na na dinani. Nga murahu ha maḓuvha nyana khuthadzo o vho ḓi pfa asa khou ḓi pfa zwavhuḓi nahone nga Ḽavhuṱanu Khuthadzo o balelwa na u ya tshikoloni ṱhama yawe Rudzani ndi afha atshi ḓa u mu ṱolela uri a vhone uri mulandu a songo ḓa tshikoloni)
Rudzani: Nndaa! Ngoho na ṋamusi ini a no ngo ḓa tshikoloni mulandu?
Khuthadzo: A thi khou tou dipfa zwavhudi zwino ndo balelwa u kombetshedza.
Rudzani: Ndi ya ni vhona khonani yanga, na u gabuwa no gabuwa luṅwe, no swifhalelwa, zwino nono ḽa naa? Ndi amba ngauri mulomo wo tshena sa asathu ḽaho tshithu.
Khuthadzo: Ndi hafha vhulalo vhu khou tsa khonani yanga, ndo fariwa nga dangani na u ṱanza, ndi hafha athina na nungo.
Rudzani: Kani ha no ḽa mini tshi sa ni andi? Hufha zwine na khou vhaisala zwone hu zwithu zwi anzelaho u lwaliwa nga vhafumakadzi?
Khuthadzo: Ndi nga si ri huna zwithu zwe nda ḽa vhunga ndi tshi ḽa zwiḽiwa sa nga misi.
Rudzani: A si khwiṋe na ya na vhonana na vhamutakalo tshiimo tshi saathu ṋaṋa.
Khuthadzo: Nṋe na vhuongelo, haii izwi zwine nda khou zwi lwala zwo ḓowelea musi, ndiya kholwa zwi ḓo fhira
Rudzani: Arali ni khou ralo unga dovha
wari mini? (U sumbedza u mupfela vhuṱungu)
VHA A BVA

BONO 2
(Hu dzhena Thendo na ṱhama yawe Musolwa vha tshi amba nga ha usa vhunala ha Khuthadzo.)
Thendo: Ni ya ḓivha ndi kale nṋe na Khuthadzo ri sa khou amba ubva Ḽavhuṱanu ndi khou lingedza u mukwama nga murahu ha musi asongo ḓa tshikoloni fhedzi luṱingo lwawe a lu ho muyani. Na ṋamusi ha ngo ḓa tshikoloni, azwi fani nae hezwi ndi khou thoma u vhilahela.
Musolwa: O vhuya a lingedza Rudzani?
Thendo: Rudzani ndo vha ndi songo vhuya nda humbula u mu kwama, uri anga vha atshi ḓivha uri hu khou iteani nga Khuthadzo?
Musolwa: Ee, vha ḽa a vhavhili ndi dzi khonani nahone vha kha murole muthihi.
Thendo: Zwi amba uri ri tshibva ndi ḓo lingedza u mukwama.

VHA A BVA

BONO 3
(Nga bureiki Thendo na Musolwa vha tshi khou amba na Rudzani)
Rudzani: Mulandu vhasidzana ṋamusi no tou ḓa no to nndivha? Ho fa nnyi?
Thendo: Ahuna o faho, ndi tou vha ndi tshi khou vhilahela nga Khuthadzo, no mu guma lini? Ndi amba ngauri ubva tsha vhege yo ifhelaho nga Ḽavhuṱanu ndi sa khou pfa tshithu ubva khae.
Rudzani: U ri muthu a khou funana na muthu a sa ḓivhe na zwa uri ugai, abalelwa u ḓivha na mutakalo wawe? Zwi amba ene ha na ndavha.
Thendo: Ndi na ndavha hu to vhori ndo vha ndi khou ri ndi ḓo muvhona ṋamusi tshikoloni.
Musolwa: Zwino ini ni tshi vho dzhenisa muṅwe tshikolo ni khou litsha u ri vhudza uri Khuthadzo ugai?
Rudzani: Ho luga, fhedzi ḓivhani hezwi, Khuthadzo ndo mu guma nga Ḽavhuṱanu ndo ya hahawe, o vha atshiri ha khou vuwa, zwino ndiya vhona uri anga vha oya sibadela sa izwi asongo ḓa na ṋamusi tshikoloni.
Thendo: (A tshi sumbedza u tshuwa)
Musolwa: Uri u khou dinwa nga mini?
Rudzani: U amba ngoho nṋe ndi nga si ambe uri u na mini ndi tshi mu sedza u nga o hwala shango ḽoṱhe, o swifhalelwa fhedzi a tshi amba ene mune uri o farwa nga dangani khathihi na u ṱanza.
Musolwa: (U fara mulomo a tshi sumbedza u kanuka)
(Thendo u ya ṱuwa nga u tou gidima)
Musoliwa: Thendo! Thendo! U khou ya gai?
Rudzani: Kani mini? (U mangala maṱutshele a Thendo)
Musolwa: Zwi amba Khuthadzo a nga vha o wela?
Rudzani: U wela-wela hani? U kho u zwi ambisa hani atshi ri anga vha o wela?
Musolwa: Thendo a si kale o vha o vhifha muvhilini, zwino o mbo ḓi bvisa thumbu.
Rudzani: Zwi amba khonani yanga u mathadani musi, zwino zwauri Thendo o bvisa thumbu Khuthadzo uya zwi ḓivha?
Musolwa: A thi vhoni khuthadzo a tshi zwi divha ngauri zwo itea tshifhinga tshiḽa vho ṱalana.
Rudzani: Mmawe! Ndo ḓi amba ndari mbuyelela iya ḽa, khonani yanga ha ngo vhuya a nthetshelesa. Ndo zwi vhona uri Thendo huna zwithu zwine a khou dzumba atshi vhuyelelana na Khuthadzo. Uya ḓivha ndi mini Musolwa, ndi khou livhuwa u lumiwa nḓevhe fhedzi zwine nda khou tea u ita zwazwino ndi u phulusa khonani yanga.
(Musolwa o sala a khou ḓi sola uri o fheṱa khonani yawe, ngeno Rudzani o mbo gidimela ha Khuthadzo uri a mu sevhe mafhungo aya uri akone u wana thuso ngau bonya ha iṱo, mashudu mavhi ndi uri Rudzani o rwa fhasi ori u swika avha o no lenga, o sala a tshi swika a wana hu tshipfi Khuthadzo ori sia)

TSHITSIRO

TSHIRENDO
Tshirendo itshi ndi manweledzo a ḓirama kana ḽitambwa iḽi.

Mbuyelela I ya ḽa (Nga O Ramenu)
Ndi songo amba naa khonani yanga?
Nda ri mbuyelela I ya ḽa khonani yanga,
Yanga khonani ya konyolela matanda nḓevheni,
Ari dza kale adzi phuphi,
Ndari ṋama khombetshedzwa i ya fhula khali, Vhasidzana vha ano maḓuvha vho naka nga nnḓa nga ngomu vho fhela,
Ndi nngwe dzo ambara mikumba ya dzi phele.

Ya nkholedza khonani yanga,
Ya ri ndi amba nga dzindayo na dzithai dza vhakale,
Nda mbo mbo zwi thupha,
Nde ndi ḓe ndi mbiḓi ro vhona mavhala.

Zwino yo wela mulindini wa iḽaho khonani yanga,
Nge lufuno lwa mukamba,
O balelwa u vhona fuyu ḽi re na tshivhungu,
Nge lunako lwa mu pofudza.

Zwino ri vho amba maṅwe nga ha khonani yanga,
Vhulalo ho tsa ha khonani yanga ya mbiluni
O fela felo sa bete mutukuni,
Mbilu yanga ipfa hani vhuṱungu.

Ngavhe ndi ṱavhanye u zwi ḓivha,
Uri yanga khonani o suka daka zwienda a songo ambara,
Ḽiṅwe ḓuvha ndo vha ndi tshi ḓo vha ndo thusa, Zwino ri khou mugwela khonani yanga,
Ndi songo i vhudzana khonani yanga?
Nda ri mbuyelela iya ḽa!