UZamani noKhanyi bayakhululeka uma kuphela imvula. Bavula amawindi, balalele amanzi egeleza emgwaqeni nasemihosheni. Sesiyavela isithombe kumabonakude. Izindaba zibika ukuthi ngeke isanetha imvula. Babuka imibiko yezikhukhula imizuzwana embalwa. Idolo likaZamani liqhaqhazela ngokutatazela.
“Kufanele ngiye ePower. Kufanele ngibone umonakalo owenziwe imvula,” kusho uZamani.
“Nami ngizohamba nawe,” kusho uKhanyi.
Ilokishi laseMlazi libukeka sengathi i-movie yokubhubha komhlaba. Abantu baphumele ngaphandle, babuka umonakalo owenziwe izikhukhula emizini yabo. Baneka izimpahla ezimanzi emnyango. UZamani noKhanyi badlula abantu abagcwele ukudangala ebusweni ngenxa yokubona umonakalo wemizi yabo ebhidlikile, izindonga eziwile, nezimoto ekade zigcwele amanzi.
Ibhuloho eliwelela ePower livaliwe. UZamani ubeka imoto yakhe onqenqemeni lomgwaqo, baphume noKhanyi, basondele ebhulohweni. Baphambana nabantu abahamba bendwazile ngoba bengakukholwa lokhu abakubonayo. Kukhona iloli ye-Emergency Services emile ngasemfuleni. Bezwa ukuhayiza kuqhamuka ngale kweloli.
“Baba! Baba!” kukhala izingane.
“Sthe!” kukhala umuntu wesifazane.
UZamani uyabukhumbula ubuso bamawele akhalayo. Wawabona edlala ngaphesheya komfula wawabingelela ngesikhathi bekwi-site yasePower noMlambo ezinyangeni ezintathu ezidlulile. Ngalelo langa uZamani wabona sengathi ayakhazimula amawele. Akukho ukukhazimula namhlanje. Namhlanje amawele ahayiza ebambelele kunina. Unina yena uhayiza ebambele emzimbeni oyisidumbu somkhwenyana wakhe. Inhliziyo kaZamani iphuka ihlephuke izingcucu. UKhanyi uyahluleka ukubuka konke lokhu okwenzekayo. Ugijima aphindele emotweni, angene phakathi akhihle isililo.
UZamani uyayikhumbula le ntombazane ayibona ithwebula izithombe ngekhamera iphinde ibuze abantu imibuzo. Uyayilandela ezinkundleni zokuxhumana lentokazi selokhu i-video lapho ihlasela uRay Mthalane yasabalala izwe lonke. UZamani ufuna ukusondela ku-Amahle kodwa umbona egijima engena elolini ekhala. UZamani usondela emfuleni. Amanzi omfula asehlile manje kodwa uZamani ushaqwa ilokhu okuvelayo njengoba wehla umfula: izingcezu zemizi, imizimba yabantu igujwa odakeni. Uyazi ukuthi naye uyingxenye yenkohliso nokukhwabanisa uma engalikhulumi iqiniso mayelana nomsebenzi wokwakha ongagcwilisi onomthelela ekufeni kwabantu.
U-Zamani ubuka u-Amahle elolini. U-Amahle usula izinsalela zezinyembezi emakhoneni amehlo.
“Igama lami nginguZamani. Bengiyi-site inspector ePower ngesikhathi kwakhiwa. Kunendaba engifuna ukukuxoxela yona,”
“Qhubeka, ngikulalele,” kusho u-Amahle.
“Kodwa ngeke sikhulume la ngoba lolu daba libucayi.”
“Lumayelana nani?”
“Kumayelana nenkohliso nokukhwabanisa nokuthi lokho kugcina kubalula abantu. Kumayelana ne-site engangisebenza kuyona. Kodwa ngeke sikhulume la. Futhi igama lami nokuthi ngisebenza muphi umsebenzi angifuni ukuveze.”
“Ngiyakuzwa. Ngicela unginike inombolo yocingo engizokuthola kuyona,” kusho u-Amahle.
Isiwelewele somsindo siyabaphazamisa. Abantu bakhomba eweni lasePower lapho uZamani ayesebenza khona noMlambo. Kuyakhalwa, kuyahayizwa kuyahhumuzela ngoba yonke imizi eseweni idilika iyongena emfuleni.
“Iyona impela lento engikhuluma ngayo,” kusho uZamani. “Ngeke ngikunike inombolo yocingo. Imina engizothola wena.”
“Ima kancane,” kusho u-Amahle. Ujeqeza uZamani aphinde ajeqeze umonakalo eweni lasePower. “Uzongithola kanj-”
Uphenduka abheke uZamani kodwa athole ukuthi usenyamalele.
*****
U-Amahle useflethini lakhe. Uzumekile, uzama ukususa emqondweni wonke umonakalo awubonile namhlanje. Uvuswa ukukhala kwe-intercom. Uvuka efisa sengathi izikhukhula beziyiphupho elibi kuphela kodwa umabonakude uveza zona impela izikhukhula.
“Yebo,” kusho u-Amahle.
“Imina, uZamani.”
“Nyuka,” kusho u-Amahle.
UZamani uhlala esihlalweni agqolozele ikhofi alenzelwe u-Amahle. Akanakile ukuthi idolo lakhe liyaqhaqhazela.
“Wethukile? Uyesaba?” kubuza u-Amahle.
“Yebo. Yebo, kunjalo.”
“Ungesabi. Ngeke ngikuveze ukuthi ungubani.”
“Ngicela ukuqinisekise lokho,” kusho uZamani, ahabule ikhofi. “Baningi abantu abafa ngenxa yokuveza lento engizokuvezela yona. Izimpimpi zibulawa sengathi izimpukane la eKZN.”
“Ngiyakwazi lokho,” kusho Amahle. “Ngizokuvikela. Angisoze ngakuveza ukuthi ungubani. Ngalokho ngifunga ngiyagomela.”
UZamani unikina ikhanda. Uyanqikaza. Idolo lakhe liyaqhaqhazela kakhulu manje. Izithombe zamawele alahlekelwe uyise kanye nabanye abantu abashonile nabantu ababhidlikelwe imizi zigijima ekhanda. Uyazi ukuthi ingubulungisa lento ayenzayo yokuthi akhulume no-Amahle. Ubamba idolo lakhe eliqhaqhazelayo ngezandla zombili alicindezele lithule du.
“Abantu bashonile kodwa akufanele ngabe bashonile. Uma usebenzisa ubunjiniyela bokwakha ngendlela okuyiyo, uyakwazi ukwenza izindawo eziseduzane nemifula ziphephe. Endaweni efana nasePower ikakhulukazi, imizi yakhona kwakufanele yakhiwe ngendlela okuyiyo. Kwakhiwe nendlela yokulusa amanzi. Ngifuna ukukunika yonke imininingwane ukuze ubone ukuthi inkohliso inomthelela ongakanani ekufeni kwabantu . . .”
***
Sitshele: Emuva kokufunda le ndaba ungakwazi ukusichazela, usinike imininingwane, ngokuthi inkohliso kanye nokukhwabanisa kubabulala kanjani abantu?