This story has been specially created to celebrate World Read Aloud Day 2018 by reading-for-enjoyment campaign, Nal’ibali. Find this story in all SA official languages and find out more about the project here.
***
“Ndi khou ya u kora zwikoro zwivhili ṋamusi, Baba,” ho amba Neo musi a tshi khou ambara khokho dzawe.
“Nṋe ndi ḓo thusa nga u engedza zwikoro zwiraru kha izwo, Malume,” ho amba Priya ane a kha ḓi tou bva u swika nḓuni ya ha Neo e na kukhaladzi kwawe, Rahul. Rahul o vha a fara vuvuzela yawe tswuku i penyaho.
Khotsi a Neo vha sea. “Zwo luga, zwo ralo ndi khou lavhelela u ṱuṱuwedza luṱanu!”
“Zwino nṋe, Malume! Na nṋe ndi nga ṱuṱuwedza naa?” ho vhudzisa Rahul.
“Zwi tou vha khagala, mutukana wanga,” ho amba khotsi a Neo vha tshi khou thusa Mbali u ambara zwienda zwawe. “Ri nga ṱuwa zwashu zwino!”
Vhoṱhe vha dzhena goloini. Neo a dzula phanḓa. O vha o no dzula henefho lunzhi tshifhingani tsho fhiraho. O vha e na vhuṱanzi ha uri arali khotsi awe vha mu tendela, zwenezwi milenzhe yawe yo no lapfa lwo eḓanaho, u ḓo kona u reila goloi. Zwi vhonala zwo leluwa, Rahul na Priya vha dzula nga murahu nga matungo a Mbali. Vha mu senengedza a setshelela.
Vha sa athu na u humbula, vha vha vho swika luvhanḓeni lwa bola ya milenzhe. Vho swika nga tshifhinga tshe Priya na Neo vha dzhoina vhatambi ngavho vha thimu yavho ya Maqhawe Football Club u itela u ḓi lugisela. Vho vha vha tshi khou tamba na Diamond Football Club ṋamusi.
“Ni elelwe u dzima mulilo u dugaho wa avho vhatambi vha Diamond Football Club u itela uri, nga murahu ha mutambo vha shandukise dzina ḽavho ḽi vhe Coal Football Club,” ho amba mugudisi.
Ho vha hu tshifhinga tsha uri vhatambi vha dzhene luvhanḓeni. Malogwane a lidza ndwevha yawe mutambo wa thoma.
Zwithu zwo thoma nga u ongolowa, hu si kale vha fara mulenzhe. Ho vha hu na phosho khulwane sa afha miṱa ya vhana vha thimu mbili vha tshi khou ṱuṱuwedza. Bola yo vha i kha sia ḽa luvhanḓe lwa tshifhinga-nyana, zwenezwi vha tshi nga vha khou ya u i isa kha hafu, muṅwe wa avho vhatambi a mbo ḓi dzhia bola! Mutambo wo tshimbila nga u tou rali u swika tshifhinga tsha u awela.
“Ndi khou borea! No fulufhedzisa uri ni ḓo kora zwikoro,” Rahul o vhudza Neo na Priya musi vho ḓa nga thungo ya luvhanḓe.
“Ee. Mbali u khou ṱoḓa zwikoro, Mbali u khou ṱoḓa zwikoro,” ho amba Mbali a tshi dovholola. “Mbali u na khofhe,” o isa phanḓa a tshi khou alamuwa. Neo na Priya vha sokou sea vha humela murahu u vha na vhatambi ngavho vha thimu yavho.
Ndwevha ya lila vhatambi vha gidimela luvhanḓeni u itela hafu ya vhuvhili. Mutambo wa ya phanda nga nḓila i fanaho na zwe zwithu zwa vha zwi zwone nga hafu ya u thoma … u swika hu tshi vha ho sala minete muthihi fhedzi!
Neo o vha e na bola. A lavhelesa a tshi ṱoḓa u vhona arali ho vha hu na muṅwe u bva kha thimu ya Diamond Football Club tsini nae. Hai, o vha e eṱhe. A gidimela phanḓa, a ḓrivhula. Nga khathihi fhedzi ha mbo bvelela mutambi wa Diamond Football Club. Neo a mu lavhelesa thwii maṱoni zwenezwi a tshi khou raha bola ye ya ḓo bva nga vhukati ha milenzhe ya muṅwe mutambi. Vhaṱaleli vha ṱavha mikosi nga nṱhani ha dakalo.
Muṅwe mutambi wa Diamond Football Club a ya tsini na Neo uri a mu dzhiele bola nga u mu wisela fhasi. Nga u ṱavhanya, Neo a phasa bola kha Priya.
Muṅwe na muṅwe a ima u fema zwenezwi Priya a tshi dzhia bola a i raha nga maanḓa. ḼA LILA! Mulindavhuno wa Diamond Football Club ha ngo vhuya a vhona bola i tshi ḓa! Priya o kora tshikoro.
A zwo ngo dzhia tshifhinga tshilapfu. Zwenezwi a tshi tou rembuluwa a tshi ri a pembelele tshikoro, malogwane a mbo ḓi lidza ndwevha ya u fhedzisela! Maqhawe Football Club yo wina mutambo!
Neo o vha o takala lwe a gidimela kha Priya a mu takulela nṱha!
Vhuvhili havho vha gidimela kha vhatambi ngavho vha thimu yavho na mugudisi nga thungo ha luvhanḓe, vhoṱhe vha ita debe. U bva afho Priya na Neo vha gidimela kha khotsi a Neo. Rahul o vha a tshi khou lidzela vuvuzela yawe nṱha.
“Ukwo kwo vha kutambele kwo tewaho nga aisikhirimu, Priya na Neo,” ho amba khotsi a Neo. “Vhahali vhashu vhavhili vha a zwi takalela izwo naa?”
“Ee! Ri takalela aisikhirimu,” Mbali a vha fhindulela. Vhoṱhe vha sea.
Neo a takula Mbali vha tuwa vha ya u renga aisikhirimu. A nga vha a songo kora zwikoro zwivhili zwe a vha o zwi ṱoḓa, fhedzi o thusa khonani yawe ya mbiluni uri a kore tshikoro tsho winaho mutambo! Priya ene? O vha o takala ngauri ho vha hu tshikoro tshawe tsha u tou thoma tsha Maqhawe Football Club. Muungo wa vuvuzela ya Rahul wo vha u tshi nga muzika u nuṅwunelaho we wa vha u tshi khou lidzelwa ene.
