Naga ya geso ya Afrika Borwa ke naga matete, naga ya go swara thipa ka bogaleng. Ke moo histori ya ntwa ya tokologo e ikepetsego gona. Ke ikgantsha ka boetapele, bohwa, ditso le lehumo la naga ya geso ya Afrika Borwa.

Ke ikgantsha ka boetapele bja naga ya geso ya Afrika Borwa, moo ke gopolago morago mengwageng ye masomesome ye e fetilego. Ke gopola senatla gare ga dinatla, molwela tokologo wa go tsebega lefase ka bophara, Nelson Mandela, go tee le balwela tokologo babangwe, ba ba feditsego mengwaga ye masomesome ba le kgolegong Robben Island ba lwela tokologo nageng ya Afrika Borwa.

Ke ikgantsha ka bohwa bja naga ya geso ya Afrika Borwa, ke lebeletse profenseng ya Gauteng. Mo go etelwago Sterkfontein Caves, ke moo ngaka Robert Broom a utullotsego legata la mohumagadi Ples wa mengwaga ye dimilione tse tharo. Profenseng ya Mpumalanga, serapeng sa diphoofolo sa Kruger National Park. Ke moo go na le go mehutahuta ya diphoofolo. Ke legae la “The big five”. Ke bona botshukudu, nare, tlou, tau le lepogo. Toropokgolo ya Kapa, ke moo re hwetsago thaba ya tafola “Table Mountain”, gomme e nabile le lebopo boka mmakgosi a lotsha kgosi.

Ke ikgantsha ka setso sa naga ya geso ya Afrika Borwa, ke lebeletse profenseng ya geso ya Limpopo. Moo moropa wa kosa ya setswetla o tlapelago seatla sa moletsi yoo a tlemilego lerala la mokgopha wa lepogo hlogong. Ge o feta kua Bopedi go la Sekhukhune o tseega maikutlo ge banna ba kiba, ba butswetsa dinaka tseo ditshago melotsana ye e hlatlolanago boka meetse a diphororwana. Meaparo ya bona ke dinaka tsa pudi tse di tlemeletswego hlogong ka lerala gomme lethekeng dikhethe ke tsa sekhotso, fase maotong go lla dipheta tsa ditlhwatlhwadi. Mokgalabje o hlaba ka hlogo fase, ya ba mokgekolo o itia mokgolokwane wa gore ,”ba bontshe meragelo, Mpedi.”

Ke ikgantsha ka lehumo la naga ya geso ya Afrika Borwa. Ke ikgantsha ka dijo tsa gona tsa setso, go swana le kgodu, masotsa, bogobe bja mabele thoro, mogodu, motepa wa ting, dithotse le tse dingwe tsa tsona. Ke ikgantsha gape le ka mebino ya setso sa geso sa Afrika Borwa, go swana le mmino wa mathadinthakwe, mmino wa go sikinya ditsobo, mmino wa dinaka, mmino wa marasia le mebino e mengwe ya setso sa Afrika Borwa.

Ka nnete Afrika Borwa ke naga matete, ke ikgantsha ke yona.