Nolitha o ile a phumula sefahlego sa gagwe ka bokamorago bja seata sa gagwe gomme sa boa se thapile. “Ee, Andi, go bjalo. Ga se go loke le gatee.” O ile a phopholetša ka mokotleng wa gawe a nyaka thišu, efela Fundiswa a mo phakišetša.

“Ke ye, Mohumagatšana.” Thišu ye tšhweu, e gatišitšwe ka dinko tše dipinki.

Nolitha o ile a e tšea gomme a mimila nko ya gagwe ka maatla. O ile lebelela sekhutlwana seo ba se kgethilego sa lekase la dipuku. Mohlomongwe go na le tsela ya go rarolla se. Mogongwe ge a ka ya go monna wa difenišara gomme a mmotša gore o tla di lefela ka boyena. Gomme ka morago a ka ya mafelong a go swana le lebenkeleng la dipuku la TEARS, le go dišelefo tšeo di dirišitšwego pejana kua bokgobapukung. A ka thoma sehlopha kotara ye tlago, gomme a sefa leina le lengwe. Sengwe le sengwe seo se tla dirago gore baithuti ba fa ba bale. E sego go bala fela. Ba ipshine ka go bala. Ba ngangišana ka gore ke mang yo a tla dumelelwago go ya le puku ya mmamoratwa gae. Mohlomongwe a ka kgopela le bangwadi ba selegae go tla sekolong gomme ba boledišana le bana … Mna Mahlangu a ka se kgone go thibela seo—

Dikgopolo tša gagwe di ile tša kgaoletšwa ke go kwa go dumaduma ka phapošing ya borutelo. Modumo wa tlase wa lentšu, le gola ka go nanya.

Ba mphato wa gagwe ba be ba emeletše gabjale, baithuti ba tšwele ka ditulong tša bona, ba lebile lebating.

“Hei,” o ile a ba bitša. “Go direga eng?”

“Ke maswabi, Mohumagatšana,” Cebo o be a le lebating gabjale a mo lebeletše thwii. “Re be re sa nyake go go botša. Re sa nyake gore o tsene mathateng a mangwe gape.”

“Ke eng seo, Cebo?” Sehlopha sa baithuti se be se eme ka morago ga gagwe, ba nyaka go bona ka godimo ga legetla la gagwe. Ba bantši ba be ba kitimela go bona, gomme go na le ba bantši ka morago ga bona.

“Go lekane bjale, Mohumagatšana. Go lekane ka se.” O ile a emišetša diteseke tša go onala seatla, pente ya go tleboga mabotong a diphapoši tša borutelo, mešoba yeo e ahlamego ya siling mo diboto di welego gomme di sa ka tša lokišwa. “Ga go diteseke, ga go dipuku tša maleba, meetse a sepelago, ga go botshwelamare bja maleba. Ga go barutiši ba maleba, ntle le wena le ba bangwe ba mmalwa. Gomme tše ka moka ke ka lebaka la gagwe.” O ile a emišetša monwana wa mogogorupa ka godimo ga legeta la gagwe.

“Mahlangu,” Andisiwe a bolela. “A ka se dumelelwe go tšwela pele, Mohumagatšana. Re lapile. Re lapišitšwe ke dilo tše ka moka. Seo re se nyakago ka moka ke sebaka sa Marematlou a go hlomphega, go tšwela pele ka maphelo a rena ka tsela ye kaone ka mo go kgonegago, gomme seo a se nyakago ke go anya sekolo gore se šale se sena selo.”

“Ayitye, a se anywe,” Cebo a realo, “gore a ikhole.” O be a eme thwii ge a bolela gomme a bolela le baithuti bao ba tletšego lebaitng. “Re kwele go lekane. Re ile go dira se sengwe ka seo gona bjale.”

“Emanyana!” Nolitha a goeletša. “Ema motsotswana hle.”

“Re lapišitšwe ke ema, Mohumagatšana.” Sefahlego sa Cebo se be se phegeletše. “Go a segiša, ga go bjalo? Ke kgale re kgotleletše, re amogela ditšhila tša gagwe mo sekolong se, mola re be swanetše go ba re ithuta le go hwetša dikreiti tše kaone. Ntle le wena, Mohumagatšana,” a tlaleletša ka pela, “le barutiši ba go swana le Mohugatšana Nene. Efela re nyaka boNene ba bantši, ga go bjalo?”

Go bile le go ngungunela tlase ka go dumela go tšwa lešabeng.

“Re nyaka boSolani ba bantši, ga se nnete?”

“Re nyaka dipuku.”

Baithuti ba ile ba goeletša, ba boeletša sengwe le sengwe seo Cebo a se bolelago.

“Re nyaka dipuku.”

“Re nyaka dipuku.”

“Re nyaka diteseke.”

“Re nyaka diteseke.”

“Re nyaka barutiši ba maleba.”

“Re nyaka barutiši ba maleba.”

“Re nyaka hlogo ya sekolo ya go ba le molao.” Cebo o ile a goeletša le baithuti le bona ba goeletša.

“Re nyaka tshepedišo ya maleba.”

“Re nyaka go swarwa ka tlhompho.”
Labobedi, 9 Febereware 2016
9.45 a.m.

Menwana ya Nolitha e be e kitima seširong sa go kgoma feela sa mogala wa gagwe.

Jama. Nombi. Dilo di a mpefala mo. Baithuti ba tenegile ka nnete.

Seširo sa gagwe sa thumaša ka pela.
Ba dira eng?

Ke nagana ba nyaka go ipelaetša. Re dire eng?

O na le nako ye kaakang?

Nolitha a lebelela godimo. Lešaba ka ntle ga phapoši ya borutelo le be le gola motsotso ka motsotso, baithuti ba tlogela diphapoši tša borutelo tša bona gomme ba kgobokana go bona gore go hlaga eng.

Ga se gwa hlwa go direga selo. O ile a ba araba

Ke bana ba bakae?

Stax.

Khorito e nyakile go tlala gabjale, baithuti ba eme ka setu ka ge ba theeleditše mantšu a Cebo.

“Re tsoma tshepedišo ya maleba. Re tsoma sebaka sa go lwa. Re nyaka go rutega. Re nyaka sekolo seo se šomago.”

“Re nyaka lekase la dipuku la rena!” Lentšu la Dubula ga e sale lela la metlae. “Buša tšhelete ya rena.”

Ba ka lekana 200, Nolitha a ngwala molaetša, gomme ba oketšega.

Go lokile, Nols. Bona ge eba o ka ba homotša gomme ba go theeletša. Go na le barutiši ba bangwe fao?

A lebelela gape ka pejana tlase ga khorito.

E sego gabjale. Ke tshwenyegile. Ba bangwe ba barutiši ba ka gobatša baithuti. Mohlomongwe le maphodisa.

Bea maswafo fase, Nols. Naa o ka kgona go ba homotša? Wa dira gore ba eme? Go ka ba kaone kudu ge o ka ba le nako ya go rulaganya. Wa boledišana le ba taolo.

Ke tla leka.

***

Re botše gore o nagana eng: Naa Nolitha o tla kgona go hlohleletša baithuti gore ba eme? Ge o be o le moithuti sekolong, naa o be o tla ema?